فروکتوز چیست ؟ تهیه فروکتوز از نشاسته ذرت

فروکتوز چیست ؟

فروکتوز یا “قند میوه” یک مونو ساکارد مانند گلوکز است. زنبور ‌ها طی فرایندی با ترشح آنزیم‌هایی مانند دیا ستاز ، نکتار (شهدهای گیاهی) جمع آوری شده را فرآوری می‌کنند و قندهای نکتار را (مانند ساکارز) به فروکتوز و گلوکز تبدیل می‌کنند. عسل حاصله حاوی حدوداً ۳۴٪ فروکتوز است.

میوه‌های درختی میزان فروکتوز بالایی دارند. این میوه‌ها شامل موز، سیب، مرکبات و انگور است. گلابی نیز میزان فروکتوز بالایی دارد.

ملون‌ها شامل طالبی، هندوانه و خربزه همچنین  بری‌ها یا توت‌ها  مانند رزبری، بلوبری، تمشک و هاکلبری نیز غنی از فروکتوز هستند.
تمام سبزیجات میزان فروکتوز بالایی دارند. برخی از سبزیجات با محتوای فروکتان شامل مارچوبه، کنگر فرنگی، لوبیا‌ ها، بروکلی، تره فرنگی، پیاز، گوجه فرنگی، کلم، بادام زمینی و کدو است. از مصرف این مواد غذایی باید در رژیم غذایی کاهش قند اجتناب کنید.
میوه‌های خشک سرشار از فروکتوز می‌باشند که باعث افزایش سطوح قند در این میوه‌ها می‌شود. برخی از میوه‌های خشک با سطوح بالایی از فروکتوز شامل خرما، انجیر، سیب، آناناس و کشمش است.

فروکتور مصنوعی، ممنوع!

در سال‌های اخیر، دانشمندان و کار‌شناسان امور تغذیه، فروکتوز را به عنوان راه حلی برای مصرف بالای قند معرفی کرده بودند. صنعت غذا مدعی شده بود که فروکتوز جایگزینی مناسب برای گلوکز (قند واقعی) است و کسانی که می‌خواستند مصرف قند یا وزن خود را پایین بیاورند از فروکتوز استفاده می‌کردند.

اما اخیرا شواهدی یافت شده که این مسئله را به شکلی عجیب نقض می‌کند. پژوهشهای جدید محققین نشان می‌دهد شکر افزوده، بویژه اگر فروکتوز داشته باشد محرک اصلی دیابت و پیش دیابت، حتی زیاد‌تر از بقیه کربوهیدرات‌ها می‌باشد.

فروکتوز در تمام میوه‌ها وجود دارد و این نوع طبیعی فروکتوز برای بدن خطری ندارد. مشکل آن نوع فروکتوزی است که در غذاهای فرآوری شده ریخته می‌شود.

هنوز هیچ کس نمی‌داند که چرا فروکتوزِ موجود در میوه‌ها موجب مشکلات قلبی نمی‌شود، در حالی که فروکتوزِ موجود در غذاهای فرآوری شده باعث نارسایی قلبی می‌شود. محققان اما می‌دانند که فروکتوزِ موجود در غذاهای فرآوری شده در سطح مولکولی تغییراتی را ایجاد می‌کند که طی آن سلول‌های قلبی بزرگ‌تر شده و احتمال مشکلات قلبی را بیشتر می‌کند.

فروکتوز از قند نیشکر، قند چغندر و ذرت تهیه می شود. شربت ذرت با فروکتوز بالا از نشاسته ذرت ساخته شده است و حاوی فروکتوز بیشتری نسبت به گلوکز در مقایسه با شربت ذرت معمولی است.از میان این سه قند، فروکتوز دارای شیرین ترین طعم است اما حداقل تاثیر را بر قند خون شما می گذارد.آنها دارای هضم و جذب متفاوت هستند. بدن شما در هضم و جذب مونو ساکارید ها و دی ساکارید ها به طور متفاوتی عمل می کند.
یکی از راه های بدست آوردن شربت غلیظ فروکتوز از نشاسته ذرت می باشد که در این مقاله طرح توجیهی این فرآیند صنعتی و مراحل و مواد مورد نیاز آن را با هم مورد بررسی قرار داده ایم.

طرح توجیهی تهیه شربت غلیظ فروکتوز از نشاسته ذرت

۱- انواع تولیدات:

۲- فرآیند تولید :

• ۱) تهیه شربت نشاسته
• ۲) تعدیل درجه حرارت شربت و گرم کردن شربت
• ۳) هیدرولیز آنزیماتیکی
• ۴) صاف کردن شربت گلوکز
• ۵) بی رنگ کردن شربت
• ۶) تغلیظ شربت
• ۷) ایزومراسیون گلوکز
• ۸) جداسازی فروکتوز از گلوکز
• ۹) تغلیظ توسط مبدل های رزینی

۳- ویژگیهای فرآیند، نکات فنی و شرایط عملیاتی:

 شربت غلیظ فروکتوز می توان از مواد اولیه مختلفی نظیر نشاسته ذرت، سیب زمینی و غیره تحت روش های مختلف به دست آید. فرآیند تولید شربت غلیظ فروکتوز از نشاسته ذرت به شرح زیر می باشد:

۱- تهیه شربت نشاسته:

در این مرحله مقدار مشخصی نشاسته ذرت را با آب مخلوط کرده تا شربت نشاسته ذرت با ۸% وزنی حاصل شود.

۲- تعدیل درجه حرارت شربت (گرم کردن شربت) :

در این مرحله با توجه به درجه حرارت اولیه شربت نشاسته، آن را تا حدود ۴۰ درجه سانتیگراد گرم می نمایند.

۳- مرحله هیدرولیز آنزیماتیکی :

تیک در این مرحله شربت با درجه حرارت حدود ۴۰ درجه سانتیگراد در داخل تانک واکنش کرده و به آن به میزان یک درصد آنزیم اضافه می نمایند تا عمل هیدرولیز آنزیماتیکی انجام گیرد زمان هیدرولیز بستگی به درصد خلوص آنزیم، درجه حرارت و همچنین غلظت شربت نشاسته دارد طول مدت عمل در حدود ۴-۲ ساعت به طول خواهد انجامید که در پایان نشاسته به دکسترین ایجاد شده طی عمل هیدرولیز بیشتر قرار گرفته و تبدیل به گلوکز می گردد.

۴- صاف کردن شربت گلوکز:

شیره گلوکز حاصل جهت جدا کردن ناخالصی ها از صافی غربالی عبور داده می شود تا ناخالصی ها و مواد راسب احتمالی آن جدا گردد.

۵- مرحله بی رنگ کردن شربت :

از آنجایی که شربت گلوکز به علت دارا بودن مقداری پیگمانتهای رنگی حاوی رنگ متمایل به زرد می باشد، شربت را از فیلتر کربن فعال عبور می دهند تا رنگ موجود در آن جدا گردد.

 ۶- تغلیظ شربت :

در این مرحله با توجه به بریکس شربت حاصل که در حدود ۱۲-۱۰ می باشد باید شربت گلوکز را تغلیظ نمود و غلظت آن را افزایش داد، عمل تغلیظ شربت گلوکز در تانک های دوجداره انجام می گیرد و غلظت آن به حدود ۴۵-۴۲ درجه بریکس افزایش می یابد و شربت جهت عملیات بعدی آماده می گردد.

۷- مرحله ایزومریزاسیون گلوکز :

در این مرحله شربت گلوکز در داخل یک راکتور ریخته می شود و سپس به آن آنزیم مخصوص جهت واکنش ایزومریزاسیون اضافه می گردد که باعث ایزومریزاسیون گلوکز و تبدیل ان به فروکتوز می گردد راندمان عمل در حدود ۵۰ درصد می باشد و لذا حدود ۵۰ درصد گلوکز تبدیل به فروکتوز می شود.

۸- مرحله جدا سازی فروکتوز از گلوکز :

در این مرحله جهت جدا سازی گلوکز باقی مانده از فروکتوز تولید شده از مبدلهای رزینی تعویض یونی استفاده می شود و ملوکولهای گلوکز از فروکتوز جدا می گردد و محلول گلوکز جدا شده مجدداً به داخل راکتور برگردانده می شود.

۹- تغلیظ محلول فروکتوز :

با توجه به غلظت محلول فروکتوز حاصل که در حدود ۲۵-۲۰ درصد می باشد، آنرا تغلیظ کرده و غلظت آن به حدود ۴۲ درصد وزنی فروکتوز افزایش می دهند این شربت فروکتوز را می توان با مبدلهای رزینی تعویض یونی مجدداً تغلیظ نمود و غلظت آن را تا ۹۰-۸۰ درصد فروکتوز افزایش داد و این شربت را سپس با شربت فروکتوز ۲۴ درصد مخلوط کرده شربت فروکتوزی با غلظت ۵۵ درصد وزنی فروکتوز حاصل گردد.

۴- مواد اولیه اصلی :

۵- ماشین آلات و تجهیزات اصلی (فرآیند تولید، آزمایشگاه و تعمیرگاه):

۶- تعداد کارکنان :

۷- کل انرژی مورد نیاز :

۸- زمین و ساختمانها(مترمربع):

مشاهده سایر طرح های توجیهی در سایت مهدی زاهدی اول